Serie messing Arnhemse krukgewichten van respectievelijk 4 - 3 - 2 - 1 - 1/2 - 1/4 Arnhems pond, voormetriek, gewone weging

Voor meer en grotere foto's klik op de foto  ►  ►  ►  ►  ►

* Op alle gewichten is op de kraag de dubbelkoppige adelaar afgeslagen, het stadswapen
   van de stad Arnhem.
   De gemeentewapens van Nederland blz. 24 en 166.

* Op de gewichten van 4-3-2-1-1/2 Arnhems pond, die allen  voorzien zijn van jaartallen na
   (17)59 is de hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem afgeslagen. De hoofdletter A
   diende na 1759 op de Arnhemse gewichten te worden afgeslagen, e.e.a. volgens
   A.van Diest d.d. 28-11-1993 naar een artikel van Wittop Koning.
 

Op het gewicht van 1/4 Arnhems pond staat een vroeger jaartal dan 1759, namelijk (17)43, op dit gewichtje staat de hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem dan ook niet. Hieruit blijkt dat de A geen jaarletter is, maar de hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem.

* Op het gewicht van 3 Arnhems pond is het jaartal  (17)86 op de zijkant van de kruk
   boven het op de kraag ingeslagen jaartal (17)79 afgeslagen. Het afslaan van jaartallen op
   de zijkant van de kruk is typisch voor Arnhemse gewichten, e.e.a. volgens R.Holtman d.d.
   13-11-1993.

* Hieronder worden de massa's van de gewichten, gewogen op de Ohaus-balans,
   aangegeven in vergelijk met de metrieke waarden van het Arnhems pond :                                                                                    

Nederlandse gewichten blz. 179.
De oude Nederlandse maten en gewichten blz. 7.

Gewicht van 4 Arnhemse ponden
Op de bovenkant van de kruk staat :  | | | |
Hiermee wordt aangegeven dat het hier om een gewicht van 4 Arnhemse ponden gaat.
Nederlandse gewichten blz. 153.
In het midden van de kruk zit in de bovenkant een rond putje.
Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk :
* De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem
* De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem
* 86 = 1786     87 = 1787

Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht :
* Twee gegroefderingen net onder de kraag
* Twee gegroefderingen in het midden van de romp
* Eén gegroefdering aan de onderkant van de romp
In de onderkant van het gewicht zijn enkele kleine justeringen door middel van lood aangebracht.

Gewicht van 3 Arnhemse ponden
Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk :
* De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem
* De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem, deze  afslag is "gestuiterd" afgeslagen
* 77 = 1777     82 = 1782     87 = 1787
Op de kraag van het gewicht staat aan de andere kant van de kruk :
*  | | |    Hiermee wordt aangegeven dat het hier om een gewicht van 3 Arnhemse ponden gaat.
Nederlandse gewichten blz. 153.
* 79 = 1779     84 = 1784
Op de zijkant van de kruk staat boven het op de kraag afgeslagen jaartal (17)79 :  86 = 1786
Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht :
* Twee ringen net onder de kraag
* Vier ringen in het midden van de romp
* Twee ringen aan de onderkant van de romp

Gewicht van 2 Arnhemse ponden
Op de bovenkant van de kruk staat :  | |
Hiermee wordt aangegeven dat het hier om een gewicht van 2 Arnhemse ponden gaat.
Nederlandse gewichten blz. 153.
In het midden van de kruk zit in de bovenkant een rond putje.
Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk :
* De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem
* De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem
* 87 = 1787
Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht :
* Twee ringen net onder de kraag
* Twee ringen in het midden van de romp
* Twee ringen aan de onderkant van de romp
In de onderkant van het gewicht zijn enkele kleine justeringen door middel van lood aangebracht.

Gewicht van 1 Arnhems pond
In het midden van de kruk zit in de bovenkant een rond putje.
Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk :  |
Hiermee wordt aangegeven dat het hier om een gewicht van 1 Arnhems pond gaat.
Nederlandse gewichten blz. 153.
Op de kraag van het gewicht staat aan de andere kant van de kruk :
* De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem
* De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem
* 87 = 1787
Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht :
* Twee ringen net onder de kraag
* Twee ringen in het midden van de romp
* Twee ringen aan de onderkant van de romp
In de onderkant van het gewicht is één grote vierkante justering door middel van lood aangebracht.

Gewicht van 1/2 Arnhems pond
Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk :
* De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem
* De hoofdletter A van de naam van de stad Arnhem|
* 87 = 1787
Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht :
* Eén ring net onder de kraag
|* Twee ringen in het midden van de romp
* Eén ring aan de onderkant van de romp

Gewicht van 1/4 Arnhems pond
Op de kraag van het gewicht staat aan één kant van de kruk :
* De dubbelkoppige adelaar, het stadswapen van Arnhem, in een wat gestileerde vorm
Op de kraag van het gewicht staat aan de andere kant van de kruk :  43  = 1743
Op de romp zijn de volgende sierringen aangebracht :
* Eén ring net onder de kraag
* Eén ring in het midden van de romp
* Eén ring aan de onderkant van de romp

Opmerkingen over Arnhemse gewichten :

* Vermoedelijk was het in Gelderland zo dat de verordening van de hoofdstad Arnhem ook op het platteland geldig was.

2000 jaar gewichten in de Nederlanden blz. 47 punt d.
2000 jaar gewichten in de Nederlanden blz. 58.
Meten en Wegen blz. 1264 t/m 1267, 2055 t/m 2058.
Nederlandse gewichten van brons en messing blz. 181.

Foto's J.C.R. Salm.